Een wake-up call uit het GECO 2024-rapport

De jongste Global Climate and Energy Outlook (GECO) 2024 levert een grimmige boodschap: de G20-landen, die verantwoordelijk zijn voor het overgrote deel van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, voeren geen beleid uit dat sterk genoeg is om de temperatuurstijging tegen het einde van de eeuw onder de 2°C te houden.

Overheden moeten van koers veranderen om te voorkomen dat de temperatuur in 2100 met 2,6°C stijgt. Dat is aanzienlijk meer dan de doelstelling van 1,5°C uit het Klimaatakkoord van Parijs. Dat akkoord is bedoeld om extreme droogtes, hittegolven en natuurrampen te voorkomen.

De uitstoot neemt nog steeds toe – en de tijd dringt

Volgens het GECO-rapport van 2024 zal de wereldwijde uitstoot ergens dit decennium een ​​piek bereiken. Maar alleen een piek bereiken is niet genoeg.

  • Als het huidige beleid doorgaat, liggen we op koers voor een opwarming van +2,6°C.
  • Zelfs als landen al hun huidige klimaatbeloftes nakomen, zou de aarde nog steeds met 2,3°C opwarmen.

Alleen in het meest optimistische scenario, waarbij verdere, snellere decarbonisatie plaatsvindt, kunnen we +1,8°C bereiken.

Maar zelfs dat overschrijdt de doelstelling van het Klimaatakkoord van Parijs.

Om daadwerkelijk binnen de 1,5°C te blijven, moeten de mondiale emissies dalen met:

  • 56% in 2035, vergeleken met het niveau van 2022,
  • en 90% in 2050.

Hiervoor zijn veel ambitieuzere nationale klimaatplannen nodig – ook wel Nationally Determined Contributions (NDCs) genoemd – dan wat we nu hebben.

2024: Het warmste jaar ooit gemeten

De urgentie kan niet duidelijker zijn. Gegevens van de Copernicus Climate Change Service laten zien dat 2024 het warmste jaar ooit was – sinds 1850. Het was ook het eerste jaar waarin de gemiddelde wereldwijde temperatuur 1,6 °C boven het pre-industriële niveau uitkwam.

Elk jaar van 2015 tot 2024 behoort tot de heetste ooit gemeten. De gevolgen zijn nu al merkbaar, waaronder verwoestende bosbranden in Californië, recordoverstromingen in Spanje en heel Centraal- en Oost-Europa, en toenemende voedsel- en wateronzekerheid wereldwijd.

Wat er in 2035 moet gebeuren

Het GECO 2024-rapport schetst een hoopvol, maar veeleisend scenario: het is nog steeds mogelijk om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C, maar alleen als de G20 nu radicale maatregelen neemt.

Tegen 2035 moet elk G20-land:

  • minstens 50% van de elektriciteit opwekken uit hernieuwbare bronnen,
  • het aandeel elektriciteit in het totale energieverbruik verhogen tot 35%,
  • koolstofafvang en -opslag (CCS) inzetten voor 5-20% van de industriële emissies en de CO₂-absorptie verbeteren door land en bossen beter te beheren.

Het Akkoord van Parijs: hoe het werkt

Het Akkoord van Parijs is gebaseerd op vijfjaarlijkse herzieningscycli. Van elk land wordt verwacht dat het zijn klimaatdoelen in de loop der tijd actualiseert met ambitieuzere doelstellingen.

Tijdens de COP27 kwamen landen overeen hun doelstellingen voor 2030 vóór eind 2023 te herzien, met als doel deze af te stemmen op de 1,5°C-doelstelling. Maar tot nu toe zijn veel landen nog lang niet in de buurt van dat ambitieniveau.

Wereldwijde samenwerking is de sleutel

Het bereiken van de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs vereist sterke internationale samenwerking. Dit omvat:

  • Klimaatfinanciering: ontwikkelde landen ondersteunen armere landen,
  • Technologie delen: schone technologie toegankelijker maken,

Capaciteitsopbouw: kwetsbare landen helpen zich aan te passen en veerkracht op te bouwen.

Kan emissievrije technologie de toekomst redden?

De vooruitgang op het gebied van hernieuwbare energie en elektrische voertuigen is reëel, maar het is niet genoeg. Sectoren zoals de zware industrie en transport zijn nog steeds grote vervuilers en moeten worden getransformeerd.

Het goede nieuws? Tegen 2030 zouden emissievrije technologieën kostencompetitief kunnen zijn in sectoren die verantwoordelijk zijn voor 70% van de wereldwijde uitstoot. Als de G20 daadkrachtig optreedt, hebben we nog steeds een kans om het ergste te voorkomen.

Maar de grote vraag blijft: zijn de machtigste economieën ter wereld echt klaar voor gedurfde, historische maatregelen? Of wachten ze tot het te laat is?

Geschreven door

Geef het gesprek vorm

Heb je iets toe te voegen aan dit verhaal? Heb je ideeën voor interviews of invalshoeken die we moeten verkennen? Laat het ons weten als je een vervolg wilt schrijven, een tegengeluid wilt laten horen of een soortgelijk verhaal wilt delen.