Live

Fałszywe wiadomości (często określane jako „fake news”) to nie tylko szalone teorie spiskowe lub oburzające twierdzenia. Mogą to być mylące nagłówki, edytowane zdjęcia lub zmyślone statystyki udostępniane przez osoby, którym ufamy – lub myśleliśmy, że możemy ufać. Warto zauważyć, że wielu ekspertów w dziedzinie edukacji medialnej woli termin fake news, ponieważ fake news są czasami używane przez głosy populistyczne w celu zdyskredytowania rzetelnego dziennikarstwa.

Najważniejsze pytanie brzmi: czy potrafisz osobiście ocenić, czy media, które konsumujesz na co dzień, są autentyczne, czy też stanowią pułapkę?

Przede wszystkim — czy sprawdzasz źródło? Jak możesz być pewien, że strona internetowa lub konto, któremu ufasz, jest prawdziwe? Jeśli nie jest to dobrze znany punkt sprzedaży, poświęć sekundę, aby to sprawdzić. Na przykład coś takiego jak „pay-pail” udające „PayPal” może wyglądać prawdziwie na pierwszy rzut oka, ale tak nie jest.

Następne – czy czytasz dalej niż nagłówki? Większość ludzi tego nie robi. Nagłówki mają na celu przyciągnięcie uwagi. Fałszywe nagłówki przekręcają fakty w fikcję, tylko po to, aby Cię wciągnąć. Według Reuters Institute (2022) tylko 26% osób konsekwentnie sprawdza źródło przed udostępnieniem artykułu. To nie jest świetne. Więc zanim cokolwiek ponownie opublikujesz, poświęć chwilę na przeczytanie całego artykułu – możesz być w szoku, jak bardzo różni się od tytułu.

Szukaj źródeł i danych. Czy artykuły, które czytasz, wspominają, skąd pochodzą ich informacje? Jeśli nie, mogą po prostu przekazywać plotki. Prawdziwe dziennikarstwo popiera twierdzenia cytatami, linkami i danymi.

Wizualna reprezentacja kontrastu między „faktami” i „fałszywymi” wiadomościami, podkreślająca znaczenie krytycznego myślenia.

Źródło obrazu: Unsplash – zdjęcie: Alex Shuper

Zwróć uwagę na manipulację emocjonalną. Fałszywe wiadomości często wywołują silne emocje – strach, gniew, oburzenie. Według badania MIT z 2018 r. opublikowanego w Science, fałszywe wiadomości rozprzestrzeniają się nawet sześć razy szybciej niż prawdziwe wiadomości na platformach takich jak Twitter. Jeśli post Cię podnieca, zatrzymaj się, zanim zareagujesz lub udostępnisz.

Sprawdź. Jeśli historia jest prawdziwa, prawdopodobnie inne zaufane źródła również ją podają. Nie polegaj tylko na jednym.

Zaufaj swojemu przeczuciu – ale sprawdź. Czasami coś po prostu wydaje się nie tak. Ten instynkt ma znaczenie – ale użyj go jako znaku, aby to sprawdzić, a nie odrzucić.

Podsumowując, fałszywe wiadomości nie są tylko irytujące – kształtują opinie, wpływają na wybory, a nawet mogą narażać ludzkie życie, jak podczas pandemii COVID-19. Nauczenie się ich rozpoznawania to umiejętność, której potrzebuje każdy. Ponieważ informacja to potęga – ale tylko wtedy, gdy jest prawdziwa.

Napisany przez

Kształt rozmowy

Czy masz coś do dodania do tej historii? Jakieś pomysły na wywiady lub kąty, które powinniśmy zbadać? Daj nam znać, jeśli chcesz napisać kontynuację, kontrapunkt lub podzielić się podobną historią.

Napisz artykuł z kontrargumentami Napisz powiązany artykuł