Czy masz coś do dodania do tej historii? Jakieś pomysły na wywiady lub kąty, które powinniśmy zbadać? Daj nam znać, jeśli chcesz napisać kontynuację, kontrapunkt lub podzielić się podobną historią.
Nowa era współpracy: UE inwestuje w Egipcie za pośrednictwem programów europejskich
Nowa era współpracy: UE inwestuje w Egipcie
Szarm el-Szejk, kurort nad Morzem Czerwonym, na krótko stał się centrum europejskiej dyplomacji. Prezydent Egiptu Abd el-Fattah es-Sisi gościł przewodniczącego Rady Europejskiej António Costę i przewodniczącą Komisji Europejskiej Ursulę von der Leyen. Był to pierwszy w historii szczyt UE z Egiptem na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej, który odbył się 22 października tego roku, a jego przebieg dowodzi głębi partnerstwa między Kairem a Brukselą – od handlu i finansów po innowacje, bezpieczeństwo i migrację.
Spotkanie miało charakter zarówno symboliczny, jak i strategiczny, gdyż podkreślało rolę Egiptu jako regionalnego stabilizatora, mediatora w konfliktach i partnera w rozwoju gospodarczym i naukowym.
„To ważny krok w naszych relacjach, pokazujący siłę i potencjał naszego partnerstwa” – powiedział Costa otwierając szczyt.
Nauka, innowacje i Horyzont Europa
Najbardziej głośną informacją było włączenie Egiptu do programu Horyzont Europa. To największy program UE w zakresie badań i innowacji, z budżetem 93,5 mld euro. W praktyce otwiera to drogę do współpracy w projektach dotyczących zmian klimatu, transformacji cyfrowej, zdrowia, energii odnawialnej, sztucznej inteligencji i technologii kwantowych.
„To inwestycja w naukę i konkurencyjność, teraz również dla egipskich naukowców i talentów” – zauważyła von der Leyen. Udział Egiptu nie gwarantuje automatycznego finansowania; każdy wniosek będzie rozpatrywany indywidualnie. Niemniej jednak sam fakt przystąpienia Egiptu do programu Horyzont Europa stawia go w centrum międzynarodowej mapy innowacji.
Antonio Costa, Prezydent El-Sisi i urszula von der Leyen [Source: Consilium Europa]
Antonio Costa, Prezydent El-Sisi i urszula von der Leyen [Source: Consilium Europa]
Partnerstwo strategiczne i wsparcie finansowe
Szczyt wzmocnił Strategiczne i Wszechstronne Partnerstwo UE–Egipt, podpisane w marcu 2024 roku, obejmujące sześć filarów: politykę, gospodarkę, handel, migracje i mobilność, bezpieczeństwo oraz rozwój demograficzny i kapitał ludzki. Towarzyszy mu pakiet finansowy w wysokości 7,4 mld euro na lata 2024–2027.
W ramach wsparcia makrofinansowego UE ogłosiła 5 miliardów euro pożyczek – 1 miliard euro został już wypłacony, a pozostała część zostanie udostępniona po podpisaniu memorandum na szczycie. Dodatkowo 75 milionów euro przeznaczono na rozwój społeczno-gospodarczy: edukację, opiekę zdrowotną, wodę i sanitację, ze szczególnym uwzględnieniem kobiet i młodzieży. W ten sposób wsparcie finansowe UE służy zarówno jako narzędzie stabilizacji gospodarczej, jak i inwestycja w kapitał ludzki.
Handel i transformacja gospodarcza
Szczyt podkreślił również znaczenie wolnego handlu w ramach umowy stowarzyszeniowej z 2004 roku, która stworzyła strefę wolnego handlu towarami przemysłowymi i ułatwiła wymianę produktów rolnych. W 2024 roku UE odpowiadała za 22% egipskiego handlu zagranicznego – łącznie 32,5 mld euro.
Dyskusje nie ograniczały się jednak do liczb. Centralnym tematem była zielona i cyfrowa transformacja. Obie strony zobowiązały się do przyspieszenia rozwoju energii odnawialnej, wspierania gospodarki o obiegu zamkniętym, digitalizacji infrastruktury i rozwoju umiejętności cyfrowych. To połączenie biznesu, technologii i ekologii pokazuje, że UE i Egipt dążą nie tylko do działania już dziś, ale także do stworzenia fundamentów pod przyszłość regionu.
Zielone technologie. Źródło: Canva
Zielona energia. Źródło: Canva
Bezpieczeństwo i migracja
Na szczycie poruszono również bardziej złożone i delikatne kwestie. Sytuacje w Strefie Gazy, Sudanie i Somalii były centralnym punktem dyskusji. Egipt, jako stabilny partner regionalny, zobowiązał się do wzmocnienia bezpieczeństwa morskiego na Morzu Czerwonym, ochrony otwartych szlaków handlowych oraz współpracy w walce z terroryzmem, przestępczością zorganizowaną i zagrożeniami cybernetycznymi.
Migracja była kolejnym kluczowym tematem. UE i Egipt podkreśliły potrzebę kompleksowego zarządzania tym procesem, opartego na współodpowiedzialności. Uznano rolę Egiptu w przyjmowaniu milionów uchodźców i osób ubiegających się o azyl, a także potrzebę stworzenia bezpiecznych i legalnych szlaków migracyjnych.
Nowa geopolityka
Szczyt w Szarm el-Szejk pokazuje, że UE postrzega Egipt nie tylko jako partnera gospodarczego, ale także jako kluczowego gracza w regionie Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu. Stabilność Egiptu i jego rola mediatora w konfliktach są cennymi atutami dla Europy, zwłaszcza w obliczu narastających napięć i konkurencji ze strony innych globalnych graczy.
Jednocześnie decyzje dotyczące finansów i nauki nie są pozbawione wyzwań. Niektórzy politycy i organizacje pozarządowe wskazują na brak demokracji i narastające represje w Egipcie. Szczyt stanowi zatem również test dla UE – jak pogodzić interesy strategiczne z wartościami demokratycznymi, jednocześnie nadal wspierając stabilność, rozwój i innowacyjność w regionie.
Egipt. Źródło: Canva
Egipt. Źródło: Canva
Napisany przez
©2025 PulseZ. Design & developed by Matrix Internet Otwiera się w nowej karcie