Rosnące zaufanie do UE

Zaufanie do UE wśród obywateli państw członkowskich osiągnęło najwyższy poziom od prawie dwóch dekad. Według najnowszego Eurobarometru aż 52% Europejczyków wyraża zaufanie do UE – najwyższy poziom od 2007 r. Szczególnie godna uwagi jest postawa młodszego pokolenia (15–24 lata), gdzie aż 59% wyraziło poparcie dla instytucji europejskich. Badanie zostało przeprowadzone we wszystkich 27 państwach członkowskich i obejmowało ponad 26 tysięcy wywiadów bezpośrednich. Zjawisko to pojawia się w kontekście rosnącej niepewności geopolitycznej i gospodarczej, skłaniając do refleksji nad przyczynami wzrostu poparcia dla projektu europejskiego.

Wzrost zaufania do UE następuje w czasie, gdy porządek międzynarodowy staje się coraz bardziej niestabilny. Agresywna polityka Rosji, napięcia w stosunkach z Chinami i nieprzewidywalność polityki USA – zwłaszcza pod rządami Donalda Trumpa – skłaniają Europejczyków do postrzegania UE jako stabilnej przeciwwagi dla zagrożeń zewnętrznych. Młodsze pokolenie, wychowane w epoce globalizacji i europejskich wartości, postrzega UE nie tylko jako projekt gospodarczy, ale także jako gwaranta bezpieczeństwa i stabilności w obliczu globalnych kryzysów.

Rekordowe poparcie odnotowano również dla europejskiej unii gospodarczej i walutowej – aż 74% mieszkańców UE i 83% mieszkańców strefy euro popiera wspólną walutę europejską. Jest to najwyższy poziom od czasu wprowadzenia euro. Podczas gdy oceny obecnej sytuacji gospodarczej w Europie są podzielone (44% pozytywnych, 48% negatywnych), aż 43% respondentów przewiduje stabilizację w nadchodzącym roku. Euro jest coraz częściej postrzegane jako symbol stabilności i ochrony przed kryzysami zewnętrznymi – od wojen handlowych i zakłóconych globalnych łańcuchów dostaw po inflację.

Europa buduje tarczę

Aż 81% Europejczyków popiera ideę wspólnej polityki obronnej – najwyższy poziom od 2004 r. Unia Europejska podjęła konkretne kroki, tworząc fundusz obronny o wartości 150 mld euro w odpowiedzi na rosnące zagrożenia ze strony Rosji i niepewność co do zaangażowania USA w obronę Europy. Pełnowymiarowa inwazja Rosji na Ukrainę w 2022 r. zmieniła postrzeganie zagrożeń na kontynencie, skłaniając państwa członkowskie do budowania bardziej autonomicznej polityki obronnej i zwiększenia inwestycji w bezpieczeństwo. Ograniczone zaufanie do NATO, szczególnie ważne dla krajów takich jak Polska, motywuje UE do poszukiwania nowych sojuszy i skuteczniejszych mechanizmów ochronnych.

Rosnące poparcie dla wspólnej polityki obronnej

77% respondentów uważa agresję Rosji za poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa Europy, a 72% popiera sankcje ekonomiczne wobec Moskwy. Wojna na Ukrainie nie tylko zwiększyła poczucie zagrożenia, ale także zwiększyła solidarność w UE, wzmacniając jej pozycję jako kluczowego aktora na arenie międzynarodowej. Konflikt ten podkreślił potrzebę wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony oraz skutecznych mechanizmów reagowania na agresję.

Unia Europejska pod presją: rekordowe poparcie i rosnący eurosceptycyzm

Eurobarometr wskazuje również na rosnący optymizm co do przyszłości UE – 62% Europejczyków patrzy w przyszłość z nadzieją, a aż 88% popiera zasady oparte na współpracy międzynarodowej. Pomimo wyzwań, takich jak wojny, kryzysy gospodarcze i zmiany klimatu, aż 43% respondentów postrzega UE pozytywnie, a tylko 18% ma opinię negatywną. Współpraca, demokracja i rządy prawa są postrzegane jako kamienie węgielne stabilności w zglobalizowanym świecie.

Jednak rekordowe poziomy zaufania do UE kontrastują ze wzrastającym eurosceptycyzmem i rosnącym wpływem sił konserwatywnych w wielu państwach członkowskich. Partie takie jak węgierski Fidesz, polskie Prawo i Sprawiedliwość (PiS), włoska Liga Północna czy Bracia Włoscy (FdI) krytykują obecny kształt UE, jej politykę migracyjną i gospodarczą oraz rolę instytucji UE. W Parlamencie Europejskim liczba miejsc zajmowanych przez grupy eurosceptyczne, takie jak Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy (ECR) oraz Tożsamość i Demokracja (ID), rośnie. Podczas gdy ich wpływy są równoważone przez dominujące grupy polityczne (Europejska Partia Ludowa, socjaliści, liberałowie), zmieniają one ton debaty na temat przyszłości UE.

Bardzo wysoki poziom zaufania do UE można interpretować na różne sposoby – od rosnącej solidarności wśród obywateli państw członkowskich (w tym młodszego pokolenia) w obliczu globalnych wyzwań, po rosnącą polaryzację społeczeństw. Można zauważyć, że społeczeństwo zaczyna dzielić się na młodsze pokolenie, które w dużej mierze ufa instytucjom europejskim i dąży do głębszej integracji, wierząc, że razem jesteśmy silniejsi, oraz starsze pokolenie, które coraz bardziej wyraża nieufność wobec obecnej formy UE i jej polityk.

Wzrost zaufania do UE i jej instytucji wskazuje na wzmocnienie projektu europejskiego w obliczu globalnych wyzwań. Poparcie dla euro, wspólnej polityki obronnej i wartości opartych na współpracy wskazują na rosnącą dojrzałość polityczną społeczeństw europejskich. Jednak zjawisko to nie jest jednolite – w wielu krajach rośnie sceptycyzm wobec kierunku integracji. Przyszłość UE będzie zależeć od jej zdolności do utrzymania spójności wewnętrznej i skutecznego reagowania na wyzwania zarówno zewnętrzne, jak i wewnętrzne.

Napisany przez

Kształt rozmowy

Czy masz coś do dodania do tej historii? Jakieś pomysły na wywiady lub kąty, które powinniśmy zbadać? Daj nam znać, jeśli chcesz napisać kontynuację, kontrapunkt lub podzielić się podobną historią.