We zullen niet in stilte sterven: Bosnië en Herzegovina gaat een wet over vrouwenmoord aannemen

Volgens gegevens van Anadolu Agency werden in de periode 2013-2023 meer dan 70 vrouwen vermoord in Bosnië en Herzegovina. In 2024 werden 13 vrouwen vermoord door hun mannelijke familieleden of partners. In zo'n klein land zijn deze statistieken een enorme klap. Vooral omdat er geen eenduidige bron voor deze statistieken is, is het mogelijk dat sommige van deze geweldsmisdrijven onopgemerkt zijn gebleven.

Een bijzonder brute moord in 2023, waarbij de moordenaar, Nermin Sulejmanović, zijn vrouw, Nizama Hećimović, via een livestream vermoordde, leidde tot nationale verontwaardiging. Dit alles motiveerde "Glas Žene" (De Stem van een Vrouw), een organisatie die zich inzet om vrouwen, samen met hun partnerorganisaties, te helpen een petitie in te dienen voor een wet tegen vrouwenmoord. Zo begon hun campagne "Wij zullen niet in stilte sterven".

Uiteindelijk wijzigde op 28 mei 2025 een kamer van de Parlementaire Vergadering van Bosnië en Herzegovina – het Huis van Afgevaardigden in de Federatie Bosnië – het Wetboek van Strafrecht om moord op grond van geslacht te erkennen als een specifiek, afzonderlijk misdrijf in deze entiteit. Met deze nieuwe wet wordt het doden van een vrouw beschouwd als zware moord, bestraft met minimaal tien jaar gevangenisstraf, met nog strengere straffen in situaties waarin het slachtoffer eerder is mishandeld.

Op 16 juni 2025 nam het Huis van Volkeren, de andere kamer, met 45 stemmen dit amendement aan.

Omdat Bosnië en Herzegovina een van de meest complexe politieke systemen ter wereld heeft, moet dit amendement uiteindelijk worden goedgekeurd door een Parlementaire Vergadering, waarin vertegenwoordigers van beide kamers aanwezig zullen zijn.

Hoewel Bosnië en Herzegovina in 2013 het Verdrag van Istanbul ratificeerde, een mensenrechtenverdrag tegen geweld tegen vrouwen, erkende het gendergerelateerde moord niet als een apart misdrijf. Voorheen werd het beschouwd als moord, bestraft met een gevangenisstraf van maximaal 20 jaar, of als "verzwarende moord" met straffen van 20 tot 45 jaar.

De realiteit van deze straffen was echter heel anders. Deze straffen waren vaak veel korter, wat de daders er niet van weerhield om dergelijke gewelddadige handelingen te blijven plegen.

Verenigen voor rechtvaardigheid

Deze campagne van Glas Žene is een krachtig voorbeeld van een succesvolle grassrootsbeweging. Vrouwen, gefrustreerd door de normalisering van huiselijk geweld in hun land, besloten bijna een jaar geleden een campagne te starten in hun lokale gemeenschappen. Het begon allemaal op lokaal niveau met een doel van 10.000 handtekeningen, en kreeg vervolgens terecht nationale erkenning.

Terwijl de Bosnische burgers wachten tot het parlement officieel de vrouwenmoord in de Federatie erkent, is dit een mooi moment om te beseffen wat een groep mensen die gepassioneerd zijn over het bewerkstelligen van een significante verandering, kan doen.