Wat als het volgen van EU-wetgeving net zo soepel zou verlopen als scrollen door je bank-app? Dankzij regelgevende technologie – of RegTech – wordt dat idee steeds minder sciencefiction en steeds meer de realiteit van morgen.
Recht, maar maak het gebruiksvriendelijk
Stel je een wereld voor waarin je geen juridische diploma's of slapeloze nachten nodig hebt om je weg te vinden in de EU-regelgeving. Waar bedrijven – of het nu een lokale startup of een wereldspeler is – kunnen vertrouwen op slimme tools die hen helpen compliant te blijven, wetswijzigingen te volgen en juridische risico's vroegtijdig te signaleren.
Dit is de belofte van RegTech.
Het begon in de financiële wereld na de crisis van 2008, toen banken verdronken in papierwerk en rapportageregels. Maar vandaag de dag reikt de kracht ervan veel verder dan alleen financiën. Van het automatiseren van audits tot het realtime volgen van wettelijke verplichtingen: RegTech-tools helpen zowel bedrijven als toezichthouders hun werk te stroomlijnen – zonder dat dit ten koste gaat van de juridische kwaliteit of veiligheid.
Van crisisrespons naar slimme innovatie
RegTech was oorspronkelijk bedoeld om banken te helpen bij het omgaan met complexe financiële regels, maar is inmiddels uitgebreid naar gebieden als cyberbeveiliging, gegevensbescherming en milieunormen (ESG).
In de huidige snel veranderende, datagedreven economie – aangedreven door AI en cloudcomputing – wordt RegTech de ruggengraat van slimmere regelgeving. Het geeft bedrijven de vrijheid om zich te concentreren op waar ze het beste in zijn: creëren, innoveren en groeien.
Voor de EU draait het niet alleen om gemak. Het gaat erom concurrerend te blijven – niet door regels af te schaffen, maar door ze beter te laten werken met behulp van technologie.
De nieuwe missie van Brussel: minder papier, meer duidelijkheid
Toen de tweede termijn van de Commissie-Von der Leyen begon, viel één gedurfde belofte op: het verminderen van de bureaucratie. Concreet: het verminderen van de rapportageverplichtingen met 25% in totaal en met 35% voor het midden- en kleinbedrijf. Het plan omvatte ook vijf wetgevingspakketten ter vereenvoudiging om innovatie en investeringen te stimuleren.
Tot nu toe waren de inspanningen gericht op het stroomlijnen van overlappende regelgeving, zoals die over gegevensbescherming (AVG), cybersecurity en financieel recht. Sommige voorstellen, zoals de richtlijn inzake AI-aansprakelijkheid, zijn zelfs ingetrokken omdat ze te complex waren.
Maar zoals de voormalige Italiaanse premier en ECB-voorzitter Mario Draghi in een recent rapport aangaf, is het echte probleem niet hoeveel wetgeving we hebben, maar hoe die is vormgegeven.
Momenteel zegt meer dan 60% van de EU-bedrijven dat overregulering een belemmering vormt voor investeringen. Het schrappen van regels lost dat niet op, slimmere regelgeving wel.
RegTech: een nieuwe manier van denken over regelgeving
Om echte verandering teweeg te brengen, kan RegTech niet als een extra optie worden beschouwd. Het moet volledig worden geïntegreerd in de manier waarop de EU wetgeving creëert en handhaaft.
Dat betekent twee dingen:
- Innovatie ondersteunen. EU-instellingen zouden moeten investeren in startups die RegTech-tools ontwikkelen – met behulp van accelerators, financiering op maat en incubators. Betrouwbare tools zouden een officiële EU-certificering kunnen krijgen of getest kunnen worden in gedeelde sandboxes, met name op gevoelige gebieden zoals privacy of cyberbeveiliging.
- Het ontwerpen van digitaal georiënteerde wetgeving. Regelgeving moet worden opgesteld met automatisering in gedachten, vooral in snel veranderende sectoren zoals AI , ESG-rapportage en digitale veiligheid. Stel je voor dat regels ingebouwde tools zouden bevatten om risiconiveaus te berekenen, rapporten in te dienen of naleving te controleren.
Een voorspelbaar Europa is een concurrerend Europa
Sommigen vrezen dat vereenvoudiging van regels het vermogen van de EU om mensen of markten te beschermen zou kunnen verzwakken. Maar de geschiedenis leert ons het tegenovergestelde. Van papieren formulieren tot pdf's en geautomatiseerde systemen: elke generatie wetgevers heeft de middelen van hun tijd gebruikt.
RegTech is slechts de volgende stap. Het betekent niet zwakkere regels, maar betere handhaving, meer duidelijkheid en meer rechtszekerheid.
En in een tijd waarin wereldwijde instabiliteit het vertrouwen in instituties ondermijnt, zou een coherenter, op technologie gebaseerd rechtssysteem een van Europa's grootste troeven kunnen zijn.
RegTech: Europa's kans om voorop te lopen
De EU staat vandaag voor een duidelijke keuze: RegTech laten groeien in gefragmenteerde nationale markten, of een pan-Europees ecosysteem opbouwen dat compliance omzet in een concurrentievoordeel.
De EU deed het al eerder met fintech. Nu is het tijd om hetzelfde te doen met regelgevende technologie.
Als het goed wordt uitgevoerd, zou RegTech de nieuwe gedeelde motor van Europa kunnen worden – zoals de interne markt of de euro dat ooit waren. Een systeem dat vereenvoudigt, verbindt en versterkt. Een fundament voor een veerkrachtig, toekomstgericht Europa, klaar voor de uitdagingen van de 21e eeuw.
Geschreven door
Geef het gesprek vorm
Heb je iets toe te voegen aan dit verhaal? Heb je ideeën voor interviews of invalshoeken die we moeten verkennen? Laat het ons weten als je een vervolg wilt schrijven, een tegengeluid wilt laten horen of een soortgelijk verhaal wilt delen.