Een duidelijke verplichting op grond van het EU-recht

“Een lidstaat is verplicht een huwelijk tussen twee EU-burgers van hetzelfde geslacht te erkennen wanneer het huwelijk op wettige wijze is gesloten in een andere lidstaat, waar die burgers gebruik hebben gemaakt van hun recht van vrij verkeer en verblijf”, aldus het Hof in zijn uitspraak .

De zaak betrof twee Poolse staatsburgers die in Duitsland woonden, van wie er één ook de Duitse nationaliteit had. Na hun huwelijk in Berlijn waren ze van plan om als echtpaar terug te keren naar Polen. Om er zeker van te zijn dat hun huwelijk erkend zou worden, dienden ze een verzoek in om hun Duitse huwelijksakte in te laten schrijven in het Poolse bevolkingsregister.

De Poolse autoriteiten hebben het verzoek afgewezen. Zij voerden aan dat de Poolse wet huwelijken tussen personen van hetzelfde geslacht niet toestaat en dat de erkenning van een dergelijk huwelijk in strijd zou zijn met fundamentele beginselen van de Poolse rechtsorde.

Het echtpaar betwistte de beslissing. Bij het onderzoek van de zaak verwees het Poolse Hooggerechtshof voor Bestuursrecht de zaak naar het HvJ-EU met de vraag of het EU-recht een lidstaat toestaat de erkenning of overschrijving van een elders in de EU rechtmatig gesloten homohuwelijk te weigeren.

HvJ EU: Polen moet in het buitenland gesloten huwelijken erkennen

Het HvJ-EU oordeelde dat “hoewel de regels inzake het huwelijk onder de nationale bevoegdheid vallen, de lidstaten deze bevoegdheid moeten uitoefenen in overeenstemming met het EU-recht.”

Het Hof benadrukte dat EU-burgers de vrijheid hebben om zich vrij in de EU te verplaatsen en er vrij te verblijven en dat zij zowel in hun gastland als bij terugkeer thuis een ‘normaal gezinsleven’ moeten kunnen leiden.

Wanneer een echtpaar ‘door middel van een huwelijk’ een gezinsleven in het buitenland opbouwt, moeten zij de zekerheid hebben dat dit huwelijk ook bij terugkeer naar het land van herkomst erkend blijft, aldus het Hof.

De lidstaten zijn daarom verplicht om “met het oog op de uitoefening van de rechten die zij krachtens het EU-recht ontlenen” een burgerlijke staat te erkennen die overeenkomstig het recht van een andere lidstaat is vastgesteld.

Het Hof oordeelde dat de weigering om de huwelijksakte te transcriberen een schending van het EU-recht inhoudt, omdat het “niet alleen de vrijheid van verkeer en verblijf beperkt, maar ook het fundamentele recht op eerbiediging van het privé- en gezinsleven.”

Belangrijk is dat in de uitspraak staat dat de erkenning van een dergelijk huwelijk geen gevaar oplevert voor de nationale identiteit of de openbare orde van de betreffende lidstaat.

Moet Polen het homohuwelijk legaliseren?

De uitspraak dwingt Polen niet om het homohuwelijk in zijn eigen nationale wetgeving op te nemen. Zoals het Hof duidelijk opmerkt, behoudt elk land de vrijheid om het huwelijk binnen zijn eigen wettelijke kader te definiëren.

Polen moet echter wel homohuwelijken erkennen die in andere EU-landen rechtsgeldig zijn gesloten. Een van de manieren om dat te doen is door de huwelijksakte over te schrijven in het nationale register van de burgerlijke stand.

Deze eis, zo voegde het Hof toe, geldt universeel, ‘zonder onderscheid of de echtgenoten van verschillend of hetzelfde geslacht zijn’.

Geschreven door

Geef het gesprek vorm

Heb je iets toe te voegen aan dit verhaal? Heb je ideeën voor interviews of invalshoeken die we moeten verkennen? Laat het ons weten als je een vervolg wilt schrijven, een tegengeluid wilt laten horen of een soortgelijk verhaal wilt delen.