De Europese Unie intensiveert haar inspanningen om gendergelijkheid op alle vlakken van het leven te bevorderen, onder meer door ongelijkheid in de bedrijfsleiding aan te pakken.

(Michalina Szpyrka | Euractiv.pl )

De EU zet grote stappen om gendergelijkheid in het bedrijfsleven te bevorderen. De richtlijn gendergelijkheid in raden van bestuur, die eind vorig jaar van kracht werd, heeft tot doel meer vrouwen en mannen in leidinggevende functies te krijgen. Deze belangrijke wet is het resultaat van tien jaar heen en weer gepraat, en kreeg in 2022 eindelijk groen licht.

De richtlijn heeft ambitieuze doelstellingen: beursgenoteerde bedrijven moeten ervoor zorgen dat ten minste 40% van de niet-uitvoerende bestuursleden en 33% van alle bestuursleden van het ondervertegenwoordigde geslacht is. Bedrijven hebben tot 30 juni 2026 de tijd om deze doelstellingen te behalen.

Volgens de Europese Commissie is het percentage vrouwen in raden van bestuur van beursgenoteerde bedrijven in de EU gestegen tot 34%. Deze verbetering is opmerkelijk, maar de Commissie merkt ook op dat de mate van verandering niet in alle EU-landen consistent is.

  • In landen waar verplichte genderquota gelden, bestaat bijna 40% van de bestuursleden uit vrouwen.
  • In landen die afhankelijk zijn van vrijwillige afspraken ligt dit percentage lager, namelijk op 33,8%.
  • In landen die geen actie hebben ondernomen, is de situatie opvallend anders: vrouwen bekleden daar slechts 17% van de bestuursfuncties.

Hoewel de meeste EU-lidstaten sinds 2010 een toename in vrouwelijk leiderschap hebben gezien, is de vooruitgang ongelijkmatig. Sommige landen laten weinig tot geen verbetering zien, wat de noodzaak benadrukt van een consistent EU-breed beleid dat inspeelt op de specifieke uitdagingen van individuele arbeidsmarkten.

Transparantie in het selectieproces

Een belangrijk onderdeel van de richtlijn is ervoor te zorgen dat de selectieprocedure voor bestuursfuncties eerlijk verloopt. Bedrijven moeten duidelijke criteria hanteren die geen enkel geslacht bevoordelen bij het kiezen van bestuursleden. En als twee kandidaten even gekwalificeerd zijn, moet de functie naar de persoon van het ondervertegenwoordigde geslacht gaan.

Bovendien kunnen mensen die de baan niet krijgen, om informatie vragen over hoe de beslissing tot stand is gekomen. Dit houdt de zaken open en eerlijk en verkleint de kans op discriminatie. Beursgenoteerde bedrijven moeten ook rapporteren wie er in hun raad van bestuur zit, welke problemen ze hebben met het halen van de doelstellingen van de richtlijn en wat ze doen om een ​​betere genderbalans te bereiken.

Om naleving af te dwingen, moeten EU-landen doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties invoeren. Hiertoe behoren boetes of zelfs nietigverklaring van bestuursbenoemingen die niet aan de transparantievereisten voldoen.

De rol van de lidstaten en de Europese Commissie

EU-landen hebben een grote taak: ze moeten de richtlijnen in hun eigen land invoeren en ervoor zorgen dat iedereen zich eraan houdt. Ze moeten ook een openbare lijst bijhouden van bedrijven die de doelstellingen halen en groepen oprichten om de voortgang in de gaten te houden.

Ondertussen speelt de Europese Commissie de rol van toezichthouder: ze controleert of landen doen wat ze moeten doen en kan ingrijpen als dat niet het geval is. Om het makkelijker te maken, organiseert de Commissie workshops en geeft ze landen advies om hen te helpen zich aan de nieuwe regels te houden.

Waarom genderbalans belangrijk is – het grotere plaatje

Deze richtlijn is een van de vele manieren waarop de EU zich inzet om de situatie voor iedereen gelijker te maken. Een Eurobarometer-enquête uit 2024 toonde het volgende aan:

  • Meer dan de helft van de EU-burgers (55%) staat achter maatregelen die de betrokkenheid van vrouwen bij de besluitvorming vergroten.
  • Driekwart van de EU-burgers beschouwt gendergelijkheid als iets dat goed is voor iedereen, niet alleen voor vrouwen.

Genderbalans in de bedrijfsleiding draait niet alleen om eerlijkheid – het is ook goed voor het bedrijf. Onderzoek toont aan dat landen met wetgeving om genderdiversiteit in de bestuurskamer te bevorderen het veel beter doen dan landen die alleen afhankelijk zijn van vrijwillige inzet van bedrijven. Diverse besturen zorgen voor betere beslissingen, meer innovatie en betere financiële prestaties.

Vooruitkijken – een meer inclusieve toekomst

De richtlijn genderevenwicht is een belangrijk onderdeel van de EU-strategie voor gendergelijkheid (2020-2025). Om de vaart erin te houden, is de Europese Commissie van plan dit jaar een nieuw actieplan voor vrouwenrechten te introduceren. Dit plan is bedoeld om de rol van vrouwen op de werkvloer en in leidinggevende posities verder te versterken.

Dit beleid is er niet alleen op gericht vrouwen een voorsprong te geven; het gaat erom deuren te openen voor bedrijven en een samenleving te creëren die inclusiever en innovatiever is. Door diversiteit aan de top te ondersteunen, kunnen bedrijven positieve verandering teweegbrengen en succes op de lange termijn behalen.

Geschreven door

Geef het gesprek vorm

Heb je iets toe te voegen aan dit verhaal? Heb je ideeën voor interviews of invalshoeken die we moeten verkennen? Laat het ons weten als je een vervolg wilt schrijven, een tegengeluid wilt laten horen of een soortgelijk verhaal wilt delen.