"Poetin is compleet gek geworden", zei Donald Trump op 26 mei over de recente escalatie van de Russische oorlog tegen Oekraïne. Het driedaagse bombardement was een van de dodelijkste sinds het begin van de oorlog, waarbij 13 mensen omkwamen, onder wie kinderen.
Deze uitspraak stond niet op iemands bingokaart, gezien de hoeveelheid lof die Trump aan Vladimir Poetin toezwaait. Is dit het einde van hun geopolitieke 'bromance'?
De relatie tussen de twee presidenten is altijd interessant geweest. Maar wanneer is die begonnen? Het is moeilijk te zeggen of de twee elkaar vóór Trumps eerste presidentschap hebben ontmoet, gezien hoe vaak de Amerikaanse president zijn verhaal heeft veranderd .
"Ik heb hem heel goed leren kennen, want we zaten allebei in 60 Minutes, we waren stalgenoten en we deden het die avond heel goed", zei hij in november 2015. Het bleek echter dat ze niet eens op hetzelfde continent waren, want Trump werd geïnterviewd in New York City en Poetin in Moskou.
In juli 2016 zei hij: "Ik heb Poetin nooit ontmoet. Ik weet niet wie Poetin is."
Maar toen zijn eerste presidentiële campagne voor de verkiezingen van 2016 begon, greep hij veelvuldig de gelegenheid aan om Poetins leiderschap te prijzen. Hij vergeleek Poetin met, in zijn eigen woorden, de 'zwakke' regering van Obama (en later Biden).
Toen Poetin hem feliciteerde met zijn verkiezingsoverwinning in 2016, leek Trump dolgelukkig. Zijn zwak voor Poetin werd door veel Amerikanen, zowel burgers als politici, zwaar bekritiseerd. Sommigen beschouwden hem zelfs als een Russische troef, of vroegen zich af of de Russische autocraat toegang zou hebben tot de lijken in Trumps kast. Het helpt niet dat Amerikaanse inlichtingendiensten bewijs hebben geleverd van Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen van 2016, ten gunste van Trump.
Ted Eytan, CC BY-SA 2.0 , via Wikimedia Commons
Tijdens hun eerste persoonlijke ontmoeting op de G20-top in Hamburg, in juli 2017, ontkende Poetin met klem elke betrokkenheid bij de verkiezingen. Trump, die de kant van Poetin koos boven die van zijn eigen adviseurs, zei : "Mijn mensen kwamen naar me toe – Dan Coats kwam naar me toe en een paar anderen. Ze zeiden dat ze denken dat het Rusland is. Ik heb president Poetin. Hij zei alleen dat het niet Rusland is. Ik zeg dit: ik zie geen enkele reden waarom dat zo zou zijn."
Een andere reden waarom hij ervan werd beschuldigd Rusland te bevoordelen, waren zijn problemen met de NAVO. Als zakenman lijkt Trump zijn rol als president te bekijken vanuit een zeer financieel perspectief. Tijdens zijn eerste ambtstermijn sprak hij zich fel uit over de Amerikaanse financiering van de NAVO en beschuldigde hij Europese landen ervan profiteurs te zijn, een onderwerp dat hij in zijn tweede ambtstermijn opnieuw aankaartte. Dit versterkte zijn band met Poetin verder.
Als je Trumps lofzangen op Poetin hoort, zie je dat zijn bewondering niet alleen voortkomt uit Poetins politieke beslissingen. Sterker nog, hij prijst vaak zijn leiderschapskwaliteiten en humor, en noemt hem bij meerdere gelegenheden slim. In zijn boek Save America uit 2024 beschrijft Trump Poetin als "een sterke man", terwijl hij ook zegt hoe goed de twee het met elkaar kunnen vinden.
"President Obama wilde graag met Rusland overweg, maar de chemie was er niet", herhaalde hij, na een soortgelijke post op X. Trump spreekt over Poetin met veel respect voor zijn persoonlijkheid en stemt zijn waarden op elkaar af. Hij ziet Poetin als een sterke man, een alfamannetje, en dat zijn precies de waarden die hij wil uitstralen.
Poetin daarentegen lijkt veel terughoudender. Hij toonde geen interesse in Donald Trump tot hij president werd. Maar hij prees de Amerikaanse president ook en verklaarde dat hij altijd een "pragmatische en vertrouwensvolle" relatie met hem had gehad. Na de moordaanslag op Trump uitte hij zijn steun: "Hij gedroeg zich, naar mijn mening, zeer correct, moedig, als een echte man." In zekere zin lijken hun interacties het toonbeeld van de red pill-beweging: twee mannen die wanhopig proberen als alfa's te worden beschouwd en elkaars ego strelen.
Volgens Mark Galeotti, een expert op het gebied van modern Rusland, lijkt het er echter op dat Poetin niet dezelfde achting voor Trump heeft. Poetin vindt het prettig dat Trumps beleid gunstig is voor Rusland, maar soms spreekt hij zelfs neerbuigend over hem. Een voorbeeld daarvan is Poetins uitspraak dat hij Trump "slim" noemt. Het woord dat hij gebruikt, "яркий" (yarkii), heeft echter ook andere betekenissen, zoals kleurrijk en flamboyant, en met dat in gedachten is het moeilijk om het niet als sarcastisch te interpreteren.
Poetin is echter zeer consistent geweest in zijn manier van spreken over Trump. Datzelfde kan niet gezegd worden van de Amerikaanse president, die af en toe graag een provocerende opmerking maakt over de Russische autocraat. "Het probleem met Poetin is dat hij een enorm ego heeft. En als hij nu stopt, in de meeste gevallen, als hij nu stopt, zal dat voor hem een groot verlies lijken, zelfs als hij wat extra terrein wint", zei hij in een interview met Fox News in maart 2022 over de Russische agressie tegen Oekraïne.
Rafa Esteve, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons
Trump is gewoon een onvoorspelbare factor. Hij verandert van gedachten en aanpak en trekt zijn uitspraken vaak in. Dit maakt hem een onstabiele bondgenoot voor zowel Poetin als Europa.
Trumps standpunt over Oekraïne lijkt elke paar maanden te veranderen. Voordat hij werd verkozen, beweerde hij dat hij de oorlog binnen 24 uur kon beëindigen. Dat was absoluut niet het geval.
Begin dit jaar beschuldigde hij Oekraïne ervan de oorlog met Rusland te zijn begonnen en noemde hij Zelensky's presidentschap onrechtmatig. Nadat hij Zelensky in maart in het Witte Huis had geïntimideerd, zette hij zelfs de Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne even stil.
In april hintte Trump op economische sancties tegen Rusland: "Poetin had de afgelopen dagen geen enkele reden om raketten af te vuren op burgergebieden, steden en dorpen. Het doet me denken dat hij de oorlog misschien helemaal niet wil stoppen, hij neemt me gewoon mee."
Terug naar het heden: hij noemt Poetin gek en bekritiseert hem omdat hij de onderhandelingen heeft bemoeilijkt met de recente droneaanvallen op Kiev. Op 28 mei 2025 gaf Trump Poetin "een deadline van twee weken voor Oekraïne" en zei dat hij "met vuur speelde" en dat als hij het niet serieus meent met het beëindigen van de oorlog, de VS "een beetje anders" zullen moeten reageren.
Omdat de onderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland niet vruchtbaar zijn gebleken en er geen zicht is op een overeenkomst, heeft Trump zijn verhaal opnieuw gewijzigd.
Sinds 6 juni is Trumps aanpak van de oorlog: "Laat ze even vechten." Hij voegde eraan toe: "Je ziet het in hockey, je ziet het in de sport. De scheidsrechters laten ze een paar seconden gaan, laten ze even gaan voordat je ze uit elkaar haalt."
Met iemand die zo onvoorspelbaar is als Trump als president van een wereldwijde supermacht, is het onmogelijk te voorspellen wat zijn volgende zet zal zijn en of een alliantie bestand is tegen de heftige stemmingswisselingen van Trump.
Heb je iets toe te voegen aan dit verhaal? Heb je ideeën voor interviews of invalshoeken die we moeten verkennen? Laat het ons weten als je een vervolg wilt schrijven, een tegengeluid wilt laten horen of een soortgelijk verhaal wilt delen.
